انتقام جویی و دلایل آن چیست و چه تاثیری بر سلامت روان داشته و انتقام جویی مسالمت آمیز چیست؟

انتقام جویی و دلایل آن

انتقام جویی و دلایل آن و تاثیر بر سلامت روان داشته و انتقام جویی مسالمت آمیز

وقتی کسی به ما ضربه یا آسیبی وارد می کند ممکن است احساس انتقام جویی را در ما بیدار کند. انتقام جویی به این معناست که شما با وارد کردن ضربه ای مشابه آن آسیبی که فرد به شما زده احساس بهتری پیدا خواهید کرد.

انتقام جویی یکی از احساسات منفی و مخربی بوده که همه ی انسان ها آن را در زندگی شان تجربه کرده و گاهی می تواند عواقب جبران ناپذیری به دنبال داشته باشند. همه ی ما در برحه ای از زندگی انتقام جویی را تجربه کرده ایم. زمانی که کسی صدمه ای را به ما وارد می کند تجربه ی حس انتقام جویی امری طبیعی است اما لازم است بدانیم  گرفتن انتقام، آسیبی که به ما وارد کرده را از بین نبرده و فقط باعث تداوم چرخه ی رنج در ما می شود.

وقتی احساس انتقام جویی در ما بیدار می شود در مغزمان چه اتفاقی می افتد؟

گروهی از پژوهشگران سویسی پژوهش هایی را درباره ی اینکه وقتی فردی دچار احساس انتقام جویی می شود چه اتفاقی در مغزش می افتد انجام داده اند. مطابق با اسکن های مغزی گرفته شده از مغز افرادی که در شرایط انتقام جویی قرار داشتند مشخص شد که با انجام عمل انتقام جویانه، هسته دمدار مغز فعالیت بسیاری از خود نشان می دهد. هسته دمدار بخشی از مغز است که با فرآیند پاداش مغز مرتبط است. نتیجه ی پژوهش فوق نشان داد که انتقام جویی برای فرد انتفام گیرنده پاداش دهنده است.

اغلب افراد بر این باورند که انتقام گرفتن شکلی از تخلیه احساسات منفی بوده و به شما کمک می کند تا احساس بهتری داشته باشید. در اغلب فیلم ها هم انتقام را به گونه ای نشان می دهند که شخص پس از تلافی کردن به آرامش می رسد. اما واقعیت امر این نیست. شاید انتقام جویی در دقایق اولیه برای فرد پاداش دهنده و لذت بخش به نظر برسد اما در دراز مدت باعث شدیدتر شدن رنج ها، احساسات تلافی جویانه و آسیبهای روانشناختی در فرد می شود. انتقام جویی زخمی که قرار است به مرور زمان بهبود یابد را تازه نگه می دارد.

دلایل انتقام جویی در افراد

انتقام جویی می تواند ناشی از حسادت‌، کوته بینی، کینه ورزی، احساس حقارت، کمبود عزت نفس،  رفتارهای تکانشی و خصومت ورزی باشد.

از نگاهی دیگر، افراد انتقام جو به دلیل سرخوردگی در امیال و خواسته ها، سرزنش ها و تحقیرها در کودکی و نوجوانی با عقده حقارت وارد جامعه می شوند و اگر از سوی افراد جامعه یا خانواده مورد آزار جسمانی و روانی هم قرار گرفته باشند با رسیدن به یک پست و مقام، رفتارهای تجربه شده را با زیردستان خود یا افرادی که در زندگی شان هستند انجام می دهند تا حس انتقام جویی شان فروکش کند.

قبل از انتقام جویی موارد زیر را در نظر بگیرید

• ۱) منبع واقعی خشم شما چیست؟
• ۲) انتقام گرفتن چه فایده ای برایتان دارد؟
• ۳) آیا تاکنون مرتکب کار قابل مقایسه ای با این شرایط شده اید؟
• ۴) آیا ممکن است شما اشتباه کرده باشید؟
• ۵) در این شرایط عاقلانه است که به جای انتقام گرفتن چه کاری انجام دهید؟

تاثیرات انتقام جویی بر سلامت روان

پیامدهای انتقام جویی در انسان به بدترین شکل خود را در افرادی نشان می دهد که دائماً کینه می ورزند. انتقام جویی همچنین با خصلت های عصبانی بودن، خصومت ورزی و تمایل به نشخوار ذهنی و روان رنجوری ارتباط دارد. انتقام جویی در افراد خشم، خصومت‌، ترس و استرس را برانگیخته و بر سلامت روح و روان فرد تاثیر بسزایی دارد.

با انتقام جویی همچنین، زخم های احساسی شما دوباره سرباز کرده و بدتر می شوند. گرچه ممکن است با هجوم احساس انتقام جویی در وجودتان وسوسه شوید فردی که شما را آزار داده تنبیه کنید اما در نهایت حالتان خوب نخواهد شد و شاید حتی حالتان بدتر هم بشود.

بنابراین، اگر کسی آزارمان داد چه کنیم؟ چگونه با هیجانات و احساسات شدید ناشی از تلافی کردن کنار بیاییم؟ اگر نیاز شدید انتقام جویی را در خود احساس کردیم چه باید بکنیم؟

 انتقام جویی مسالمت آمیز

تجربه نشان داده است تاثیری که خشم ناشی از انتفام بر فرد می گذارد فقط خشم و عصبانیت بیشتری را برای او به ارمغان می آورد و زمانی که تصمیم می گیریم در مقابل رفتاری که آزارمان داده کمی گذشت به خرج دهیم عملاً از فکر آن بیرون می آییم و به آرامش می رسیم.

فرانک سیناترا می گوید: “بهترین انتقام جویی، تلاش مداوم برای رسیدن به موفقیت است”. آن زمانی که احساس می کنید پیچک های انتقام بر دیوارهای روح تان می خزد و بالا می رود، احساس قوی انتقام جویی تان را به گونه ای سالم و در جهت اهداف، خواسته ها، رشد و موفقیت خود به کار بگیرید و قسمت پاداش خواه مغزتان را با تفکر مثبت و اندیشیدن به رشد خود سوپرایز کنید‌.

به جای تمرکز بر خصومت ورزی، خشم، ترس و استرس ناشی از اقدامات تلافی جویانه بر آرامش و رشد و موفقیت خود تمرکز کنید‌.

نویسنده مقاله: محبوبه سعیدی راد

منابع

Van Edwards Vanessa, The Psychology of Revenge: Why It’s Secretly rewarding https://www.scienceofpeople.com/the-psychology-of-revenge/

Jaffe Eric , 2011,The Complicated Psychology of Revenge, https://www.psychologicalscience.org/observer/the-complicated-psychology-of-revenge