تاثیر تریاک بر بدن
مصرف مواد افیونی نظیر تریاک و شیره ی آن در میان سایر مواد مخدر بیشترین میزان شیوع را در کشور ما دارد. از همین رو خانوادههای بسیاری درگیر اعتیاد به این ماده میشوند و با عوارض جسمانی، روانی و اجتماعی گوناگونی دست به گریبان هستند. با این وجود امروزه همچنان باورهای نادرستی در مورد مصرف این نوع مواد وجود دارد که باعث میشود افراد بسیاری با هدف کاهش دردهای مزمن در دام اعتیاد به این مواد گرفتار شوند و مصرف طولانی مدت این مواد اثرات و عوارض جبران ناپذیری را برای بدن فرد مصرف کننده رقم می زند.
در مقاله تاثیر تریاک بر مغز به طور مفصل به بررسی تاثیر تریاک بر مغز و سیستم عصبی پرداختیم. در این مقاله به بررسی تاثیر تریاک بر بدن و تاثیر مصرف آن بر اندام های داخلی بدن می پردازیم.
تاثیر تریاک بر معده و احتمال سرطان معده
همان طور که در مقاله تاثیر تریاک بر مغز گفتیم آلکالوئیدهای فعال موجود در تریاک به گیرنده های مواد افیونی در مغز می چسبند و با فعال شدن گیرنده های همراه پروتین جی واقع در مغز و نخاع که در تعدیل درد نقش دارند، مصرف تریاک اثرات ضد درد خود را نشان می دهند و پس از آن از طریق گردش خون و سیستم عصبی به دستگاه گوارش می رسند. معمولاً پس از مصرف دُز مشخصی از تریاک، اثرات آن طی ۱۵ تا ۶۰ دقیقه شروع می شود و ۴ تا ۶ ساعت به طول می انجامد. شایع ترین عارضه مصرف طولانی مدت مواد افیونی وابستگی و اعتیاد به آنهاست و شیوع عوارض گوارشی است.
یبوست، شایعترین عارضه گوارشی مصرف این نوع مواد است و مصرف کنندگان مواد افیونی تا ۹۰ درصد دچار این مشکل می شوند. درد خفیف شکمی و نفخ هم از تبعات یبوست می باشد. البته این دردهای شکمی می تواند به علت مسمومیت با سربی باشد که به علت بیشتر شدن وزن تریاک به آن می زنند. این علائم خود را به شکل لرزش، بی قراری و در موارد شدید، خواب آلودگی و کما نشان می دهد یا حتی مرگ تظاهر می یابد. با مصرف طولانی مدت تریاک علائمی همچون رفلاکس، سوء هاضمه و سنگ های صفراوی بروز پیدا می کند و در موارد شدیدتر احتمال ابتلا به سرطان های گوارشی مانند سرطان مری، معده و لوزالمعده بیشتر می شود.
تاثیر تریاک بر دهان و دندان
از دیگر مواردی که در مبحث تاثیر تریاک بر بدن مهم است تاثیر آن بر دهان و دندان است. مصرف تریاک به تدریج باعث پوسیدگی های سیاه و عمیقی روی دندان و در نتیجه شکستن دندان ها می شود. مصرف تریاک به شکل تزریق باعث می شود فرد مصرف کننده به قارچ های دهانی و لثه یا عفونتهای ویروسی دهان و لثه مبتلا شود. از دیگر عوارض مصرف تریاک بر دهان و دندان می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- زرد شدن دندان ها و افزایش پلاک و جرم دندانی
- آسیب پذیر شدن لثه و مینای دندان و عفونت لثه
- دندان قروچه و جفت شدگی فک و افتادن دندان ها اشاره کرد.
تاثیر تریاک بر روده
مواد افیونی موجود در تریاک باعث می شود که آب بدن و میزان ترشحات پیش برنده روده کاهش یافته و مشکلات دستگاه گوارش به شکل یبوست و مشکل در دفع خود را بروز دهند. همچنین با افزایش مصرف تریاک این علائم شدید و شدیدتر شده و علائمی همچون دل درد، دل پیچه، اسهال، خود را نشان می دهد.
تاثیر تریاک بر دستگاه تنفسی
مصرف تریاک با دُز بالا در روزهای اول، تاثیر شدیدی روی مغز گذاشته و باعث می شود مغز، فرمان تنفس را به کندی صادر کند و در نتیجه اکسیژن کافی به بدن نرسد و همین امر منجر به خستگی تنفسی می شود. یکی دیگر از پیامدهای مصرف طولانی مدت تریاک ابتلا به بیماری آمفیزم است که در آن کیسههای هوایی ریهها (آلوئولها) آسیب میبینند. این کیسه ها به طور معمول، خاصیت کشسانی یا ارتجاعی دارند و در فرد مبتلا به آمفیزم با گذشت زمان، دیوارههای داخلی کیسههای هوا ضعیف شده و پاره میشوند و به جای فضاهای کوچک، فضاهای بزرگتری در ریه ایجاد میکنند.
این وضعیت به مرور زمان باعث کاهش سطح ریهها شده و به نوبه خود میزان اکسیژنی که به جریان خون فرد مبتلا میرسد را کاهش میدهد. در این حالت، هنگام بازدم، کیسههای هوایی آسیب دیده به درستی کار نمیکنند و هوای تنفس شدهی قبلی به دام میافتد و جایی برای ورود هوای تازه و غنی از اکسیژن باقی نمیگذارد.
آمفیزم در ابتدا ممکن است علائم خاصی نداشته باشد یا علائم خفیفی داشته باشد اما به مرور زمان با بدتر شدن بیماری، علائم بیمار معمولاً شدیدتر می شود و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سرفه یا خسخس مکرر
- سرفهای که مخاط زیادی تولید میکند
- تنگی نفس، به خصوص با انجام فعالیت های بدنی
- صدای سوت یا جیرجیر هنگام نفس کشیدن
- احساس سفتی و سنگینی در قفسه سینه
- ابتلا به عفونتهای تنفسی مکرر مانند سرماخوردگی و آنفولانزا
تاثیر تریاک بر سیستم ایمنی بدن
مصرف تریاک و مواد افیونی به مرور زمان بر سیستم ایمنی و دفاعی بدن تاثیر گذاشته و منجر به تغییر وزن ناگهانی، لاغر شدن شدید و ضعیف شدن در برابر بیماری ها می شود.
تاثیر تریاک بر اعصاب
کاهش قدرت حافظه نیز از دیگر علائم و نشانه های مصرف طولانی مدت تریاک است و فرد معتاد پس از مدتی شاهد افت حافظه و حتی قدرت حرف زدن و تکلم خود خواهد بود.
تاثیر تریاک بر خواب
یکی دیگر از جنبه های تاثیر تریاک بر بدن انسان، اختلالات خواب می باشد. مصرف تریاک می تواند باعث بروز مشکلاتی همچون بیداری شبانه، خواب «خوب» کمتر، تأخیر در به خواب رفتن، کاهش زمان کلی خواب، خوابآلودگی شدید در طول روز شود. افراد معتاد به تریاک و مواد افیونی به مرور زمان دچار بی خوابی شده و در صورت خوابیدن هم خواب باکیفیتی نخواهد داشت. در واقع، استفاده از مواد افیونی منجر به ضعیف شدن کیفیت خواب، خواب ترمیمی کمتر و کاهش خواب REM (حرکت سریع چشم) میشود. علاوه بر این، ترک مواد افیونی نیز با مشکلاتی در به خواب رفتن همراه است.
تاثیر تریاک بر کبد و کلیه
عده ای معتقدند که کبد چرب را می توان با تریاک درمان کرد. لازم است بگوئیم که مصرف تریاک روش مناسبی برای درمان کبد چرب نیست و تنها خاصیتی که تریاک برای بدن دارد خاصیت مسهلی آن است که در درمان برخی از اختلالات گوارشی میتواند کمک کننده باشد. در هر صورت لازم است توجه کنیم که فواید تریاک در درمان، از مضرات آعتیاد به آن خیلی کمتر است و مصرف طولانی مدت آن منجر به بروز بیماری هایی همچون سرطان کبد، هپاتیت، سیروز کبدی و از کار افتادن کلیه ها می شود.
در واقع پژوهش های بسیاری نشان داده اند که کبد و کلیه از اندامهایی هستند که تحت تاثیر مصرف مواد مخدر آسیبهای جدی ای میبینند که یکی از مهمترین دلایل آن، تحت تاثیر قرار گرفتن سیستم ایمنی بدن ناشی از مصرف تریاک است. زمانی که سیستم ایمنی بدن پایین می آید سلولهای کبد و کلیه تخریب میشوند. با توجه به اینکه نقش چربی در به وجود آمدن بیماریهای کبد بسیار پررنگ هستند و با توجه به اینکه تریاک و مشتقات آن دارای چربی هستند پس مصرف آنها نه تنها به درمان کبد چرب کمک نمیکند بلکه میزان چربی اشباع را در کبد افزایش میدهد که این بسیار خطرناک و کشنده است.
تاثیر تریاک بر بدن و پوست
پزوهش های زیادی نشان داده اند که مصرف تریاک و مواد افیونی با تاثیری که بر سلولهای پوستی می گذارند موجب بروز واکنشهای شبه آلرژیک در فرد مصرف کننده می شوند. در واقع با مصرف تریاک گیرنده های پوستی در پاسخ به این مواد، هسیتامین ترشح می کنند و عوارض شبه آلرژیک در فرد ایجاد می کنند. برجستگیهای قرمز روی پوست صورت و گرگرفتگی نیز ناشی از ترشح همین هسیتامین است که در پاسخ به مصرف مواد افیونی ترشح می شود. تغییرات پوستی در این افراد معمولاً به صورت خارش صورت، کهیر، قرمزی پوست و بثورات پوستی ظاهر می شود.
علاوه بر این، تاثیر تریاک بر بدن در برخی موارد به صورت پوست خنک و سرد ظاهر می شود. در این موارد صورت رنگ پریده و بیحرارت شده و ماهیچه ها لاغرتر به نظر می رسند و ممکن است فرد حتی دچار لرز یا هایپوترمیا در نواحی صورت شود. از طرفی دیگر تأثیر تریاک بر چهره و بدن انسان با خشکی پوست صورت همراه است و بسیاری از معتادان نیز از اسپاسم های آزاردهنده عضلات صورت شکایت دارند. همچنبن تغییر ظاهر ماهیچه های صورت ممکن است آنها را از حالت طبیعی خارج کرده و چهره فرد را شکسته تر نشان دهد.
در بررسی تاثیر تریاک بر بدن، یکی از سوالات رایج این است که مدت زمان لازم برای ترک این ماده چقدر است. ترک تریاک میتواند با چالشهایی همراه باشد و عوامل مختلفی بر این مدت زمان تأثیر میگذارد. اگر شما هم به دنبال پاسخ این سوال هستید، میتوانید به مقالهای که به تفصیل درباره این موضوع صحبت میکند، مراجعه کنید: ترک تریاک چند روز طول میکشد؟
مصرف تریاک همچنین بر سلامت جنسی، کیفیت رابطه جنسی و عملکرد جنسی افراد مصرف کننده نیز تاثیر چشمگیری دارد که در مقاله تاثیر مواد مخدر بر رابطه جنسی می توانید به اطلاعات مفیدی درباره این موارد دست پیدا کنید.
اگر شما یا یکی از اطرافیانتان با مشکل اعتیاد به تریاک مواجه هستید، ترک این ماده میتواند گام مهمی برای بهبود سلامت جسمی و روانی باشد. برای اطلاع از روشها و مراحل صحیح ترک تریاک، پیشنهاد میکنیم به مقاله مرتبط و راهنماییهای تخصصی در این زمینه توجه کنید تا فرآیند ترک به طور مؤثر و بیخطر پیش برود.
نویسنده مقاله: محبوبه سعیدی راد