وقتی صحبت از ترک گل یا همان ماری جوانا می‌شود خیلی از افراد به دنبال روش‌های سریع و بدون چالش هستند؛ به همین دلیل اغلب از دارودرمانی استفاده می‌کنند. معمولا دارو‌هایی مثل ریتالین نقش کمکی دارند؛ هرچند باید تحت نظارت و با تجویز مستقیم پزشک مورد استفاده قرار بگیرند. قبل از ترک گل با ریتالین ابتدا باید بدانید که این دارو برای درمان اختلال ADHD و بهبود برخی اختلالات خواب کاربرد دارد. با این حال می‌تواند به کنترل علائم ناشی از ترک گل مانند بی‌حوصلگی، افت تمرکز یا انرژی کمک کند. همچنین مصرف ریتالین برای ترک گل باید با احتیاط زیادی آغاز شود؛ درغیراینصورت ممکن است باعث مشکلات جدی مثل وابستگی شده یا عوارض جسمی و روانی شدیدی به دنبال داشته باشد. در ادامه همراه ما باشید تا راهنمای درمان اعتیاد به گل با ریتالین را بررسی کنیم.
ریتالین چیست و چگونه عمل می‌کند؟
ریتالین اسم تجاری داروی متیل‌فنیدات (Methylphenidate) است؛ دارویی که از خانواده محرک‌های سیستم عصبی مرکزی شناخته می‌شود. این دارو در داروخانه‌های ایران با دوز‌های ۵، ۱۰ و ۲۰ میلی‌گرم به‌صورت قرص یا کپسول موجود است. البته ترک گل با ریتالین حتما باید تحت نظارت و با تجویز پزشک متخصص انجام شود. ریتالین بازجذب دوپامین و نوراپی‌نفرین را مهار کرده و سطح این ناقل‌های عصبی را در فضای بین سلولی افزایش می‌دهد. بنابراین نقش مهمی در کنترل رفتار و ارتقای توجه و تمرکز دارد.
هرچند ریتالین برای ترک گل چندان موثر نیست اما می‌تواند با افزایش تمرکز به بهبود عملکرد تحصیلی و شغلی افراد کمک کند. البته مصرف آن ممکن است عوارضی مثل بی‌خوابی، کاهش اشتها، سردرد، اضطراب، مشکلات گوارشی، خشکی دهان و تپش قلب را به دنبال داشته باشد. قطع ناگهانی آن نیز ممکن است باعث تغییرات خلقی و به دنبال آن افسردگی و افکار خودکشی شود.
نقش ریتالین در ترک گل
برای درمان اعتیاد به گل با ریتالین شواهد علمی یا بالینی معتبر وجود ندارد؛ پس اینکه تصور کنید مصرف این دارو باعث کاهش علائم ترک ماریجوانا می‌شود کاملا اشتباه است. حتی استفاده از ریتالین به دلیل اثرات محرک و پتانسیل وابستگی می‌تواند مشکل‌ساز هم شود. به همین دلیل ریتالین نمی‌تواند درمان قطعی ترک گل باشد؛ اما مصرف آن در برخی شرایط به طولانی‌تر شدن دوره‌های خودداری از مصرف کمک می‌کند. همچنین این دارو به دلیل تقویت فعالیت سیستم پاداش مغز، نقش مهمی در برطرف کردن کاهش انگیزه داشته و می‌تواند به طور غیرمستقیم در کاهش مصرف مواد موثر باشد. ازطرفی در بهبود عملکرد شناختی و افزایش تمرکز (به‌ویژه در بیماران مبتلا به ADHD) هم نقش دارد.
مزایا و چالش‌های استفاده از ریتالین برای ترک گل
ترک گل با ریتالین در شرایط خاص و تحت نظارت پزشک متخصص آغاز می‌شود. این دارو خط اول درمان ADHD شناخته شده و برای زمانی که فرد همزمان با مصرف کانابیس به این اختلال دچار است پیشنهاد می‌شود؛ چون مصرف آن به بهبود عملکرد شناختی و افزایش ثبات روانی کمک می‌کند.
درمان اعتیاد به گل با ریتالین محدودیت‌های زیادی دارد؛ برای مثال ممکن است در صورت مصرف نادرست یا در دوز‌های بالا باعث سوء مصرف و ایجاد وابستگی شود. همچنین اغلب باعث عوارض جدی مثل بی‌خوابی، کاهش اشتها، اضطراب، تپش قلب و تغییرات فشار خون می‌شود. اما در مقابل مزایای زیادی هم دارد که در ادامه به بخشی از آن‌ها اشاره شده است:
- افزایش تمرکز و بهبود عملکرد شغلی و تحصیلی
- تسریع روند ترک گل به دلیل اثرات محرک آن بر سیستم عصبی مرکزی
- کاهش خطر ابتلا به اختلال مصرف مواد در افرادی که دچار ADHD هستند.
- درمان اصولی افرادی که اختلال ADHD داشته و همزمان به ماریجوانا اعتیاد دارند.
آیا استفاده از ریتالین برای ترک گل توصیه می‌شود؟
همانطور که گفتیم مصرف ریتالین برای ترک گل فاقد شواهد بالینی معتبر است؛ ازطرفی هیچ داروی تاییدشده‌ای برای ترک ماری جوانا وجود ندارد. برای ترک گل بیشتر روان‌درمانی و برخورداری از حمایت‌های اجتماعی توصیه می‌شود. همچنین ترک گل اغلب با علائم فیزیکی و روانشناختی مثل بی‌خوابی، تحریک‌پذیری، اضطراب، کاهش اشتها و خلق افسرده همراه است که تقریبا از روز دوم آغاز شده و تا دو الی سه هفته ادامه دارد.
با توجه به این موارد هنوز شواهدی مبنی بر اثربخشی درمان اعتیاد به گل با ریتالین وجود ندارد؛ مگر اینکه ریتالین در موارد همزمانی ADHD و سوء مصرف کانابیس مصرف شود. هدف از تجویز داروهای کمکی فقط مدیریت علائم به‌صورت موقت است؛ بنابراین مداخلات روانشناختی و شرکت در جلسات مشاوره خط اول درمان محسوب می‌شود.
اگر خود یا عزیزانتان به دنبال ترک گل با ریتالین هستید و نیاز به کلینیک تخصصی ترک اعتیاد، مشاوره روان‌پزشکی یا روان‌درمانی دارید، با مجموعه ترجمه زندگی تماس بگیرید تا به‌صورت کاملا رایگان شما را راهنمایی کنیم.
جایگزین‌های مطمئن‌تر برای ترک گل
با توجه به اینکه هر بیمار شرایط فردی خاص خودش را دارد، نیازمند برنامه درمانی تخصصی است. همچنین ترک اعتیاد به گل باید تحت نظارت متخصصان ترک اعتیاد و روانپزشک‌ها انجام شود. در ادامه جایگزین‌های مطمئن‌تر برای ترک گل با ریتالین را بررسی کردیم:
- سم‌زدایی تدریجی: در این روش برای پاکسازی طبیعی بدن از ماده مخدر، مصرف گل به‌صورت تدریجی کاهش پیدا می‌کند.
- روان‌درمانی: دریافت مشاوره تخصصی و استفاده از تکنیک‌های درمان شناختی – رفتاری نقش مهمی در یادگیری مهارت‌های مقابله‌ای دارد.
- استفاده از داروهای کمکی: تجویز دارو برای مدیریت علائم ترک انجام شده و مصرف آن باید تحت نظارت پزشک متخصص باشد.
- روش‌های طب سنتی و گیاهی: مصرف بعضی از گیاهان دارویی مانند جینسینگ و خار مریم علائم ترک را کاهش داده و باعث بهبود سطح انرژی و تمرکز می‌شود.
- حمایت اجتماعی: پیوستن به جلسات گروه درمانی می‌تواند به استفاده از تجربیات افراد مشابه کمک کرده و احساس تنهایی و انزوای فرد را کاهش دهد.
نتیجه‌گیری
در این مقاله مزایا و محدودیت‌های مصرف ریتالین برای ترک گل را بررسی کردیم. همانطور که گفتیم برای درمان اعتیاد به گل با ریتالین، شواهد علمی و بالینی کافی وجود ندارد و این دارو تحت نظر پزشک متخصص و معمولا زمانی که فرد همزمان به ADHD مبتلا باشد، تجویز می‌شود. البته مصرف نادرست یا خودسرانه آن خطر سوء مصرف و ایجاد وابستگی را به دنبال دارد.
