علائم مصرف و علائم ترک مواد توهم زا چیست و ترک توهم زاها چقدر طول می کشد؟

علائم مصرف و علائم ترک مواد توهم زا چیست ؟

مواد توهم زا چیست؟

همانطور که در مقاله ی مواد توهم زا چیست به آن اشاره کردیم موادی که بر روی ساختار ادراکی سیستم عصبی افراد تاثیر گذاشته و باعث دگرگون سازی و تغییر تجربه های ادراکی آنها می‌شوند را اصطلاحاً مواد توهم زا یا روانپریشی زا می نامند. مهم‌ترین ویژگی مواد توهم زا تاثیری است که بر ادراک افراد می گذارد که منجر به تحریف واقعیت می‌‌شود. به این دسته از مواد مخدر، مواد روان گردان نیز می‌گویند زیرا علاوه بر تحریف واقعیت، منجر به ایجاد توهم، قطع ارتباط فرد با واقعیت و تغییر سطح هشیاری فرد نیز می‌شود.

در واقع این نوع مواد با تغییراتی که در ادراک و حافظه افراد ایجاد می‌کند باعث تغییرات رفتاری در آنها شده و می تواند بهداشت جسمی و روانی افراد مصرف کننده و اطرافیان آنها را به خطر بیاندازند. این نوع مواد، میزان حساسیت حواس پنجگانه افراد را افزایش داده و آنها را در شرایطی قرار می‌دهد که دیگر کنترلی نسبت به موارد تجربه شده ندارند. این تجربیات در نهایت باعث می‌شود که افراد چیزهایی ببیند یا بشنود که دیگران قادر به تجربه آن‌ها نیستند و این  چیزی است که از آن به‌ عنوان توهم یاد می‌شود. از شناخته شده ترین مواد توهم‌زا می‌توان به ال اس دی، گرد فرشته، فنسایکلیدین و قارچ، گل، ماری جوانا، کتالین و مسکالین اشاره کرد.

علائم مصرف مواد توهم زا در افراد چگونه است؟

فردی که مواد توهم زا مصرف می کند هیجانات را با شدت بیشتری احساس می کند و گاهاً نوسانات خلق و خو هم در او دیده می شود. رایج ترین علائمی که نشان می دهد فردی مواد توهم زا استفاده کرده شامل موارد زیر است:

• لرزش
• تعریق بیش از حد
• نوسانات خلق (تغییرات شدید و سریع در خلق و خو و احوالات یک فرد)
• تحریک پذیری و عصبانیت
• افزایش درجه حرارت بدن
• سستی و ضعف
• افزایش سرعت تنفس
• فلاش بک

فلاش بک چیست؟

همانطور که قبلاً ذکر شد مواد توهم زا مانند مواد مخدر دیگر وابستگی جسمانی ایجاد نمی‌کنند، با این حال آنها آثار زیان باری بر سلامت روان دارند و این آثار می‌تواند آنقدر مهلک باشند که قابل بازگشت نبوده و ممکن است شخص هیچ گاه بهبودی کامل نیابد. یکی از عوارض مصرف مواد توهم زا فلاش بک است که در اثر مصرف زیاد مواد توهم زا ایجاد می‌شود، فلاش بک حالتی است که مدت‌ها پس از مصرف ماده ی توهم زا ایجاد شده و اثرات بعد از مصرف (توهمات) را برای شخص به صورت ناگهانی زنده می‌کند و فرد به طور مکرر توهم ها را دوباره تجربه می کند.

این حالت که بسیار آزار دهنده است ممکن است بسیار کوتاه باشد و یا بیشتر از چند دقیقه و حتی چند هفته تا چند ماه بعد از آن که فرد قطع مصرف کرد نیز ادامه پیدا کند و از طرف دیگر ممکن است تاثیرات مخربی بر بینایی و عملکرد فرد تا حدود دو سال ایجاد کند.

علائم ترک مواد توهم زا و اهمیت آن چیست؟

استفاده از مواد توهم زا وابستگی جسمانی به همراه ندارد و به همین خاطر پس از عدم استفاده نشانه‌های جسمانی بروز پیدا نخواهد کرد اما لازم است بدانید که مصرف مواد توهم زا صرفاً یک وابستگی و کشش روانی برای مصرف مجدد در ذهن فرد ایجاد می‌کند و بی‌توجهی به ترک این گونه مواد و ادامه استفاده از آنها عوارض جبران ناپذیری برای افراد مصرف کننده به دنبال خواهد داشت.

استفاده از مواد توهم زا در درجه اول باعث قطع ارتباط فرد با محیط شده و از این طریق احتمال بروز آسیب‌های جسمانی یا حتی مرگ را برای فرد مصرف‌کننده به دنبال خواهد داشت. برای مثال بارها دیده شده که فرد مصرف کننده خود را از ارتفاعی به پایین می‌اندازد و یا از ماشین در حال حرکت پیاده می‌شود. بهتر است بدانید که در اکثر این موارد فرد به‌ قصد آسیب رساندن به خود یا انجام خودکشی این رفتارها را انجام نمی‌دهد بلکه تحت تأثیر مواد توهم زا ممکن است حرکت ماشین و یا میزان ارتفاع نقطه‌ای که در آن قرار دارند را به‌ درستی درک نکنند.

مواد توهم زا علاوه بر خطرات جسمانی معمولاً عوارض ناخوشایندی را نیز در عملکرد طبیعی مغز فرد به وجود می آورند که این عوارض ممکن است برای مدتی طولانی یا حتی به‌ صورت دائم باقی بمانند و مشکلاتی را برای فرد به وجود بیاورند. در کنار تمام موارد مذکور اعتیاد به موقعیت اجتماعی، تحصیلی و شغلی افراد آسیب زده و حتی ارتباطات خانوادگی آنها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین خاطر تلاش برای ترک مواد توهم زا اهمیت بسیاری داشته و باید به آن توجه کرد.

علائم ترک مواد توهم زا

همان طور که قبلاً هم گفتیم مواد توهم زا باعث ایجاد وابستگی و اعتیاد فیزیکی نمی شوند و بیشترین اعتیاد و وابستگی این نوع مواد به شکل وابستگی روانی است. بدین شکل که فرد مصرف کننده در صورتی که مصرف ماده توهم زا را قطع کند به شدت برای مصرف دوباره ی آن ترغیب و وسوسه می شود و نمی تواند در برابر مصرف دوباره ی آن ایستادگی کند و برای تهیه و مصرف دوباره ماده حاضر است دست به هر کاری بزند.

ترک مواد توهم زا

در روند ترک مواد توهم زا نیازی به دارودرمانی نیست و تمرکز بیشتر بر روی رواندرمانی و تمرین های رفتاری است. به دلیل وابستگی ها و تغییرات روانی که بر اثر استفاده از مواد توهم زا در فرد مصرف کننده ایجاد می شود، ترک اعتیاد به اینگونه مواد می بایست تحت نظر متخصص روانپزشکی و روانشناس انجام بگیرد.

نویسنده مقاله: محبوبه سعیدی راد