کوچینگ چیست؟ کوچینگ فرآیندی خلاق و انعطاف‌پذیر بوده که در آن، با تحریک تفکر فرد، ایده‌ای جدید در ذهن او شکل‌گرفته، عملکرد و کارآیی اش بهبود می‌یابد و تمرکز، بیشتر بر زمان حال است تا گذشته و آینده دور. برای آشنایی با کوچینگ و کارکردهای آن تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
اگر در شرایط سخت زندگی کسی باشد که فعالانه (نه منفعلانه) به حرف‌های شما گوش دهد و مانند یک مربی کارکشته و ماهر شمارا هدایت و راهنمایی کند، چقدر انگیزه می‌گیرید؟
آیا پیش‌آمده که احساس کنید چیزهای زیادی بلدید و توانایی‌های زیادی دارید اما تابه‌حال از هیچ کدومشان استفاده نکرده‌اید؟
ممکن است خیلی مواقع با خودتان بگویید: کجای راه را اشتباه رفتم که الآن کنار آدم‌های بسیار موفق قرار ندارم؟
آیا زندگی‌تان زیباتر نمی‌شد اگر کسی بود که مثل یک پیر مرشد، هرگاه در سختی و گرفتاری و تردید گیر می‌افتادید، پیش او می‌رفتید و او شمارا راهنمایی می‌کرد؟
و بسیاری موقعیت‌های دیگری که در آن‌ها دوست داریم یک نفر باشد که ما را راهنمایی کرده، مربی‌مان باشد، هدایتمان کند، دستمان را در طول مسیر ول نکند، با دلسوزی و همدلی، خودآگاهی عمیقی به ما بدهد تا از درونمان باخبر شویم و ببینیم چگونه می‌توانیم این‌همه استعداد و توانایی را از خود بیرون بکشیم. کسی که می‌تواند تمامی موارد بالا را برایمان محقق سازد کسی نیست جز یک کوچ و کسی که کوچینگ می داند.
کوچ کیست؟
کوچ در زبان فارسی به مربی، راهبر، هدایتگر، تسهیلگر ترجمه می‌شود. یک کوچ در سختی‌ها، تردیدها، دودلی‌ها و ترس‌ها کنار شماست. او به شما کمک می‌کند به آگاهی رسیده و مسائل را خودتان کشف کنید و یاد بگیرید. کوچ‌ها هرگز شمارا نصیحت نمی‌کنند و به شما راهکار ارائه نمی‌دهند، بلکه با استفاده از ابزارهایی کارآمد (مانند گوش دادن فعال، پرسیدن سؤالات مؤثر و بازخورد دادن)، به شما کمک می‌کنند تا برای پیشبرد اهدافتان نقشه‌ی راه را تعیین کنید و یا جورچین‌های درونی که موجب بروز مشکلاتی در زندگی شما شده‌اند را کنار هم ببینید و به یک نتیجه درست برسید.
کوچ‌ها با آگاهی دادن به شما در حقیقت کمک می‌کنند میان آن‌کسی که هستید و آن‌کسی که می‌خواهید باشید پلی ایجاد کنید. آن‌ها کمک می‌کنند تا افکار و پیچیدگی‌های ذهنتان را خودتان سروسامان داده، ساده‌تر کنید و به شفافیت برسید.
کوچ‌ها به‌گونه‌ای به شما کمک می‌کنند که خودتان می‌توانید تمام راه‌حل‌ها را از درون خودتان بیرون بکشید. راه‌حل‌هایی که حتی خودتان نمی‌دانید چقدر قدرتمند هستند و همه در وجودتان جمع شده‌اند.
کوچینگ چیست؟
کوچینگ به معنای فرآیندی است که در آن به افراد کمک می‌شود تا راه رسیدن به موفقیت را پیدا کنند؛ اما نکته‌ای که در این فرآیند اهمیت زیادی داشته و کوچینگ و کارکردهای آن را از مشاوره، روانشناسی، روان‌درمانی و منتورینگ متمایز می‌کند این است که در این فرآیند، فرد می‌تواند با رسیدن به خودآگاهی و خودشناسی، خود، راهحل مسائل و مشکلاتش را پیدا کند. کوچینگ همچنین می‌تواند به عنوان یک ابزار مدیریت یا رهبری باشد که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بیشترین بهره را از افراد خود ببرند.
درواقع ماهیت کوچینگ و کارکردهای آن را می‌توان این‌گونه بیان کرد؛ کوچینگ ابزاری است که:
* برای کمک به فردی که قصد تغییر مسیر در زندگی و یا مسیر شغلی‌اش را دارد، مفید است.
* از یک فرد در هر سطحی حمایت می‌کند تا او به کسی که می‌خواهد تبدیل شود.
* آگاهی را ایجاد می‌کند، قدرت انتخاب را فراهم کرده و منجر به تغییر می‌شود.
فرآیند کوچینگ چگونه است؟
به فردی که فرآیند کوچینگ را هدایت می‌کند و آن را به سرانجام می‌رساند، کوچ گویند و به فردی که به کوچ مراجعه می‌کند کوچی می‌گویند. ما در این مقاله به‌جای کوچی از واژه مراجع استفاده می‌کنیم تا به درک بهتر مطالب کمک کند.
کوچ با مطرح کردن سوالاتی حساب‌شده و با کمک ابزارهایی که در دست دارد، به مراجع کمک می‌کند تا به خودآگاهی و خودشناسی رسیده و بتواند با پی بردن به مهارت‌ها، توانایی‌ها، استعدادها و نقاط ضعف و قوت خود، راه طلایی رسیدن به اهداف و خواسته‌هایش را پیدا کند.
فرآیند کوچینگ آن گفت‌وگوهایی است که بین کوچ و مراجع شکل می‌گیرد و این گفتگو باید به‌گونه‌ای پیش برود که به مراجع کمک کند تا:
* تصمیم‌گیری‌های بهتری داشته باشد.
* به انجام کارها و فعالیت‌های مهم ترغیب شود.
* انگیزه و انرژی کافی برای اقدام را به دست آورد.
* باورها و عقاید محدودکننده را کنار بگذارد.
* بهانه‌های واهی را دور بریزد.
* و از همه مهم‌تر نحوه تفکرش را تغییر دهد.
کسانی که کار کوچینگ انجام می‌دهند اعتقاد دارند که هر فرد به خوبی می‌تواند پاسخگوی مشکلات خودش باشد، اما برای یافتن جواب صحیح و کنار گذاشتن باورهای ذهنی ممکن است به کمک احتیاج داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر پاسخ تمام مشکلات دست خود مراجع است.
فواید و ضرورت استفاده از کوچینگ چیست؟
با شرکت در جلسات کوچینگ به فواید ارزشمندی دست پیدا می‌کنید که بدون شک در زندگی، شما را به رشد، حرکت، تلاش، امید به آینده، پیشرفت، عشق، شادی، آرامش و… می‌رسانند.
فواید و کاربردهای کوچینگ
از مهمترین فواید کوچینگ و کارکردهای آن می‌توان به مواردی که در ادامه می‌آید اشاره کرد:
* شناسایی نقاط قوت و نقاط ضعف خود در زندگی.
* افزایش اعتمادبه‌نفس
* رسیدن به آرزوها، خواسته‌ها و رویاها.
* پی بردن به ارزش‌های فردی مانند خانواده، پیشرفت، احترام، تعهد، وفاداری و…
* یافتن اهداف مناسب و برنامه‌ریزی برای دستیابی به آن‌ها.
* یافتن رسالت اصلی خود در زندگی.
* و از همه مهم‌تر برقراری ارتباط مؤثر با دیگران.
مهمترین نتیجه‌ای که می‌توان از معنی و مفهوم کوچ، کوچینگ و فواید جلسات آن به دست آورد، رضایت از زندگی فردی و اجتماعی است؛ زیرا با توجه به فواید کوچینگ که در بالا به آن اشاره شد، با کوچینگ می‌توان به‌گونه‌ای زندگی کرد که خود را فردی توانا و باارزش دانست و راهحل مناسبی برای رسیدن به تمام خواسته‌ها و اهداف پیدا کرد و از موفقیت‌های به‌دست‌آمده رضایت کامل داشت.
۵ مرحله فرآیند کوچینگ
به طور معمول، فرآیند کوچینگ طی ۵ مرحله صورت می‌گیرد که به شرح زیر است:
مرحله‌ی اول: ایجاد هدف
شروع هر تعامل کوچینگ با یک هدف روشن و مشخص شروع می‌شود. اهدافی مانند توسعه فردی (بهینه‌سازی نقاط قوت)؛ توسعه یا تغییر مسیر شغلی (آماده شدن برای نقش دیگری)؛ افزایش عملکرد (غلبه بر موانع یا برخورد با شکاف‌های عملکردی).
مرحله‌ی دوم: درک از طریق ارزیابی
یکی از مراحل کلیدی در هر جلسه کوچینگ، درک از طریق ارزیابی است. کوچ باید فعالانه گوش کند و موقعیت را از دیدگاه‌های مختلف ببیند. همچنین، پرسیدن سؤالات خاص برای کمک به ایجاد یک محیط امن، دقیق و مثبت برای افراد کار بسیار مهمی است.
مرحله‌ی سوم: ارائه بازخورد
این مرحله فرصتی برای کوچ فراهم می‌کند تا مشاهدات خود را با فرد شرکت‌کننده در میان بگذارد. مرحله بازخورد یکی از حساس‌ترین مراحل است، چراکه می‌تواند در عین اینکه مثبت باشد، باعث عکس‌العمل منفی نیز شود، به همین دلیل کوچ باید این مرحله را با مهارت بالا و مدیریت کامل انجام دهد.
مرحله‌ی چهارم: شناسایی اهداف
هدف‌گذاری، همان نقطه‌ای است که در آن ارزیابی و بازخورد به عمل تبدیل می‌شوند تا هدف گفتگو را محقق کنند و این یک گام مهم در کمک به مراجع (coachee) برای حرکت روبه‌جلو و دستیابی به یک نتیجه مثبت است.
مرحله‌ی پنجم: پیگیری و پشتیبانی
پنجمین مرحله یعنی پیگیری همراه با پشتیبانی، مسئولیت‌پذیری فرد را تضمین کرده و برای مُراجع (Coachee)، مشوقی جهت رسیدن به اهدافش است. برای رسیدن به این منظور، یک کوچ بزرگ دو مهارت را به نمایش می‌گذارد:
* تشخیص پیشرفت و موفقیت
* تشویق شرکت‌کننده به مدیریت از طریق موانع و تضمین راهنمایی‌های موردنیاز برای موفقیت.
نویسنده مقاله: محبوبه سعیدی راد
