مواد مخدر سنتی چیست و انواع آن کدامند؟

مواد مخدر سنتی چیست؟

مواد مخدر سنتی موادی هستند که از گیاهان طبیعی به دست می آیند. در واقع گیاهانی در طبیعت وجود دارند که مصرف آنها باعث بروز علائم روانی و جسمانی در فرد مصرف کننده می شوند. علائم ناشی از مصرف این گونه گیاهان نوعی سرخوشی کاذب یا به اصطلاح نئشگی است که با تاثیر مستقیم این مواد بر مغز حاصل می شود. این حالت نئشگی و سرخوشی معمولاً پس از چند ساعت فروکش کرده و اعتیاد و وابستگی بدن به مواد مخدر سنتی کم کم آغاز می شود.

مصرف مواد مخدر سنتی در دراز مدت عوارض و پیامدهای ناگواری برای فرد به وجود می آورد و برای آگاهی از آنها می توانید مقاله عوارض و تاثیر مواد مخدر سنتی بر بدن را مطالعه کنید.

۳ نوع مواد مخدر سنتی

مواد مخدر سنتی با توجه به نوع و شیوه ی اثرگذاری شان به سه دسته ی زیر تقسیم می شوند:

•  مواد مخدر سستی زا

•  مواد مخدر توهم زا

•  مواد مخدر توان افزا

در ادامه به توضیح انواع مخدرهای مربوط به هر دسته خواهیم پرداخت.

مواد مخدر سستی زا: مواد مخدر سستی زا، موادی هستند که فعالیت جسمی و ذهنی فرد مصرف کننده را تضعیف کرده و قابلیت های کنترل جسم و مغز را در او به مرور از کار می اندازند. مواد سستی زا در واقع بر روی اعصاب فرد معتاد اثر گذاشته و باعث سستی فعالیت فکری و بدنی او می شوند. مواد مخدر سستی زای سنتی شامل گیاه خشخاش، تریاک و شیره تریاک می باشد.

2 ماده سستی زای طبیعی

• ۱) گیاه خشخاش

گیاه خشخاش که به آن کوکنار نیز می گویند قدمتی بیش از هفت هزار سال دارد. گلدهی این گیاه از تیر شروع و تا مرداد ادامه می یابد و میوه این گیاه (که به دو شکل ‌کروی و تخم مرغی هستند) شبیه به کپسول هایی ناشکفته در میان گل های آن می رویند و با شکافتن و بریدن این کپسول ها شیره ای از آن خارج می شود که به آن اوپیوم یا تریاک می گویند. به این کپسول ها، گرز خشخاش نیز می گویند و این  گرزها به رنگ سبز مایل به زرد هستند و قبل از اینکه رنگ این گرزها کاملاً زرد شده و خشک شود با مهارت خاصی به وسیله تیغ شیارهای عمودی و افقی و مورب روی آن ایجاد می کنند.

این کار تیغ زدن معمولاً در ساعات اولیه شب انجام شده و صبح روز بعد از محل شیار های ایجاد شده شیره ای به رنگ سفید خارج می گردد که این شیره سفید رنگ در مجاورت هوا به رنگ قهوه ای تبدیل می شود. سپس این صمغ قهوه ای رنگ را در ظرف های مخصوص جمع آوری کرده و به صورت لوله درآورده و برای تهیه تریاک به بازار قاچاق می فرستند.

• ۲) تریاک

تریاک یکی از معروفترین مواد مخدر سنتی در دنیا بوده و قدمت این ماده مخدر طبیعی به بیش از ۳۴۰۰ سال قبل از میلاد می رسد. تریاک اولین بار  در نواحی بین النهرین کشت شد. در آن زمان سومری ها این گیاه را گیاه شادی بخش می نامیدند. نام تریاک در آثار هومر، مورخ سر شناس نیز به چشم می خورد. تریاک شیرابه سفت شده ترشح شده از گیاهی به نام خشخاش یا کوکنار است که نام علمی آن پاپاور سومنیفروم می باشد.

تریاک شیره گیاه آلکالوئیدداری است که به وسیله تیغ زدن کپسول خشخاش خارج شده و سپس در مجاورت هوا سفت شده و رنگ آن قهوه ای می شود. این شیره را پس از دلمه شدن جمع آوری کرده و از آن تریاک درست می کنند. تریاک حاوی بیش از ۲۵ نوع آلکالوئید بوده که ۶ نوع آن بیشتر از بقیه در تریاک وجود دارد. این شش نوع شامل مورفین، کدئین، پاپاورین، نارسیین، نارکوتین و تبایین می باشد. میزان مرغوبیت تریاک به میزان مورفین موجود در آن بستگی دارد.

تریاک به سه صورت خام و پرورده و پزشکی عرضه می شود. تریاک خام حالت خالص و دست نخورده و طبیعی شیره گیاه خشخاش است که برای فروش به بازار قاچاق ارسال می شود. تریاک پرورده یا عمل آمده، حالت تغییر یافته شیره طبیعی گیاه تریاک است که به وسیله حل کردن، جوشاندن، بو دادن و تخمیر به شکل عصاره تریاک در می آید و برای استعمال غیر طبی به کار می رود. تریاک پزشکی نیز دارای دُز مشخصی از مورفین بوده و در صنایع داروسازی به صورت گرد یا دانه های ریز و ترکیب با مواد بی اثر دیگر استفاده می شود.

برای افرادی که با مواد مخدر سنتی آشنا هستند و به دنبال راه‌هایی برای رهایی از این وابستگی هستند، برنامه‌ریزی صحیح و حمایت‌های درمانی می‌تواند به فرد کمک کند تا به طور موثر و با کمترین عوارض جانبی از این ماده مخدر رهایی یابد. اگر شما یا اطرافیانتان به دنبال اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، پیشنهاد می‌کنم که با روش‌های ترک تریاک آشنا شوید.

شیره تریاک چیست؟

شیره‌ یکی از مشتقات جانبی و بسیار اعتیادآور گیاه خشخاش و تریاک است. شیره برخلاف تریاک «طبع گرمی» داشته و مصرف آن با افزایش فشار خون، تپش قلب، سرگیجه و بسیاری موارد دیگر همراه است. شیره تریاک که به انگلیسی “Opium Juice” خوانده می‌شود، نسبت به تریاک تأثیرات بیشتری بر بدن گذاشته و عوارض شدیدتری به‌همراه دارد. تفاوت تریاک و شیره تریاک

هرچند که شیره یکی از مشتقات تریاک محسوب می‌شود، اما تفاوت‌های چشمگیری با آن دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مصرف شیره بوی کمتری نسبت به تریاک دارد.
• شیره زیر مجموعه تریاک است.
• مورفین و میزان تاثیرات شیره تریاک بیشتر از تریاک است.
• شیره تریاک ارزان‌تر از تریاک است.
• رنگ شیره عسلی یا قهوه‌ای است. درحالی‌که تریاک مرغوب رنگ روشنی دارد.
• شیره تریاک تنها در مرحله فرآوری بوی نامطبوعی دارد.
• ظاهر شیره تریاک نرم و چرمی است اما تریاک به‌صورت تکه‌ای است.

مواد مخدر توهم زا

یکی دیگر از  انواع مواد مخدر سنتی که از زمان‌های قدیم توجه بشر را به خود جلب کرده مواد مخدر توهم زا هستند که مهم‌ترین ویژگی آن‌ها تاثیرشان بر ادراک فرد است که منجر به تحریف واقعیت می‌‌شود. به این دسته از مواد مخدر، مواد روان پریشی زا هم می‌گویند زیرا علاوه بر تحریف واقعیت، منجر به ایجاد توهم، قطع ارتباط فرد با واقعیت و تغییر سطح هشیاری فرد می‌شوند. از مواد مخدر توهم زا می توان به شاهدانه، حشیش و ماری جوانا اشاره کرد.

۳ ماده توهم زای طبیعی

• ۱) شاهدانه

شاهدانه بوته ‏اى است شبيه گزنه كه بلندی آن تا ۲ متر هم می رسد. گیاه نر و ماده ی آن به صورت جداگانه بوده و دارای برگهای انبوه و کنگره دار می باشد و میوه ی آن به صورت خوشه خوشه نمایان است. نام لاتين اين گياه كانابيس است و اگر از سر شاخه‏ هاى به گل نشسته گياه، ماده چسبنده‏اى به نام رزين كه در حال ترشح است جمع ‏آورى و خشك شود، در واقع حشيش به دست آمده است.

اين گياه در آمريكاى شمالى با نام ماری جوانا يا چرس، در انگليس به گراس، در هندوستان بنگه و گنجا، در خاور نزديک و خاورميانه حشيش، در آفريقاى جنوبى دگا، در سوريه و لبنان حشيشه ‏الكيف، در تركيه اسر يا اسرا، در آفريقاى مركزى كامبا، در اسپانيا و ديگر كشورها به اسامى مختلفى چون ويد، پات، شانگ، چاراز، مكونا و غيره شهرت دارد.

این گیاه و مشتقات آن خاصیت توهم زایی بالایی داشته و فرد مصرف کننده پس از مصرف ممکن است مواردی همچون بزرگتر و يا كوچكتر دیدن اشیای مجاور، اشتهاى كاذب، احساس قدرتی عجيب در خود و انجام اعمال وحشيانه و جنون آمیز، احساس پرواز و سفر در آسمان و نوعى انبساط خاطر و آرامش و اعتماد به نفس كاذب را تجربه کند.

• ۲) حشيش

حشیش ماده ‏اى به رنگ سبز تيره و گاهى قهوه ‏اى مايل به سبز شبيه حناست كه از گل، برگ و ساقه گياه شاهدانه مؤنث و از ترشحات چسبنده آنها به صورت صمغ به دست می آ‏يد. حشيش دارای ماده‏اى شيميايى به نام T.H.C (تتراهيدروكانابينول) است كه ماده مؤثره آن به شمار می ‏رود. افراد پس از مصرف حشیش ممکن است مواردی همچون تغییر در درک رنگ و صدا، افزایش اشتهای کاذب، تند شدن ضربان قلب و قرمزی چشم، اختلال حافظه و عدم تعادل حرکتی و علائم روانی همچون شنیدن صداهای غیرواقعی، احساس کند شدن زمان و سرخوشی و خنده زیاد را تجربه کنند.

در بحث مواد مخدر سنتی، شناخت عوارض و چالش‌های ترک آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از مواد مخدر که در این زمینه توجه زیادی را به خود جلب کرده، حشیش است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید به دنبال اطلاعات بیشتر درباره روش‌های مؤثر برای ترک این ماده و علائم و عوارض آن هستید، پیشنهاد می‌کنم به مقاله‌ نحوه ترک حشیش سر بزنید تا با نکات مهم و راهکارهای مفید آشنا شوید.

• ۳) ماری‏جوانا

در آمريكا برگها و گلهاى شاهدانه آمريكايى را خشك کرده و از آن توتون سبز رنگى درست می کنند كه همان ماری جوانا است. چون اين توتون خيلى زبر است براى پيچيدن آن از چندين دور كاغذهاى سفيد يا قهوه ‏اى رنگ استفاده می ‏كنند و آن را ريفر مى ‏نامند. مصرف کنندگان آن را به صورت دسته‏ جمعى در محل هايى به نام تی پاد تدخين می‏كنند. اين سيگار به كندى می ‏سوزد و خيلى زود خاموش می شود و به همين علت معتادان با پک هاى سريع و دسته‏ جمعى مانع از خاموش شدن آن می ‏شوند.

مواد مخدر توان افزا

یکی دیگر از دسته های مواد مخدر سنتی، مواد مخدر توان افزا است. این مواد بر روى سلسله اعصاب تأثير گذاشته و در نتيجه فعاليت فكرى و بدنى مصرف‏ كننده را بيشتر  کرده و باعث ایجاد هيجان در او می شوند. از جمله مواد مخدر توان افزای طبيعی می توان به برگ كوكا، كوكائين، برگ و ساقه برخى درختان مثل خات و كراتم اشاره کرد.

۴ ماده توان افزای طبیعی

• ۱) كوكا

کوکا گياهى است كه در ارتفاع ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ مترى از سطح دريا در دامنه باخترى كوههاى آند كه هواى معتدل و مرطوبى دارد می ‏رويد. ارتفاع اين گياه به ۲ متر هم می ‏رسد و برگهايى شبیه به درخت زيتون دارد. گياه كوكا حاوى ماده توان‏ افزایی است كه مصرف آن باعث فعال شدن مركز بی خبرى و سرخوشى در مغز مصرف كننده می ‏شود. ماده حاصل از برگ كوكا، كوكائين ناميده می ‏شود.

• ۲) كوكائين

کوکائین يک ماده توان افزاست كه از برگ های كوكا به دست می آید. كشورهاى بوليوی، كلمبيا و پرو بزرگترين محل رشد و نمو كوكا به شمار می روند. كوكائين ماده مؤثر رگ برگهاى اين گياه بوده كه به ارى تاكسيلين شهرت دارد. رنگ آن سفيد شفاف و همانند كريستال ريز می‏باشد و با مختصر تكانى بلورهاى ريزان بر روى هم می‏غلتند. اين ماده يك ضد درد موضعى بسيار قوى بوده و طریق پوست و مخاط بينى هم جذب می شود. گرد كوكائين از راه بينى استنشاق و يا در رگ تزريق می ‏شود كه خاصيت آن ايجاد نيرو، هيجان و كاهش احساس گرسنگى مى باشد و استعمال زياد آن موجب جنون می‏شود.

در بحث مواد مخدر سنتی، یکی از چالش‌های جدی که بسیاری با آن روبرو می‌شوند، اعتیاد به این مواد و اثرات جانبی آن است. بسیاری از افراد به دنبال راه‌هایی برای ترک کوکائین و دیگر مواد مخدر هستند، اما اطلاعات کافی در مورد روش‌های مؤثر و عوارض جانبی آن ندارند. آگاهی از روش‌های ترک و واقعیت‌های موجود می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم بهتری بگیرید. برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید به مقاله‌ای که به بررسی این موضوع پرداخته است، مراجعه کنید.

• ۳) خات يا قات:

یکی دیگر از مواد مخدر سنتی توان افزا خات یا قات است. این گیاه علاوه بر اين كه به صورت وحشى رشد مى ‏كند، عمدتاً در مناطق مشخصى از شرق آفريقا و شبه جزيره عربستان كشت می شود. برگهاى اين گياه با توجه به خواص محركشان به صورت جويدنى مصرف مى ‏شوند، به طورى كه به مصرف‏ كننده احساس نشاط داده و تا حدودى جلوى گرسنگى او را می گیرند. طعم این ماده تلخ بوده و مصرف آن بيشتر در عصر و اوائل شب صورت می‏گيرد.

• ۴) كراتم

کراتم درختى است كه در تايلند می‏ رويد و مردم این سرزمين برگهاى تازه این درخت را می‏جوند و يا آن را خشک كرده و مانند سيگار تدخین می کنند. خاصيت ماده مؤثر اين درخت توان ‏افزایی، احساس نشاط و هوشيارى كاذب است.

مصرف مواد مخدر سنتی عوارض و پیامدهای فراوانی برای فرد مصرف کننده به دنبال داشته و آگاهی از این عوارض و نشانه ها می تواند کمک شایانی به افرادی بکند که به تازگی شروع به مصرف اینگونه مواد کرده اند و از عوارض و نشانه های مصرف اینگونه مواد مخدر بی خبرند. برای اطلاع از این عوارض و نشانه ها، خواندن مقاله عوارض و تاثیر مواد مخدر سنتی بر بدن را از دست ندهید.

نویسنده مقاله محبوبه سعیدی راد