بسیاری از افرادی که به سمت مصرف داروهای اعتیادآور مانند ترامادول روی می‌آورند از تداخلات آن با سایر داروها بی‌اطلاع هستند. یکی از داروهایی که مصرف همزمان آن با ترامادول خطرات جدی را در پی دارد فلوکستین است.
ما در این مطلب به تداخل مصرف ترامادول با فلوکستین می‌پردازیم و عوارض جانبی آن را شرح می‌دهیم. اگر می‌خواهید بدانید که آیا می‌توان ترامادول را با فلوکستین مصرف کرد یا خیر تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
فلوکستین چیست؟
فلوکستین که با نام‌های پروزاک یا سارافم نیز شناخته می‌شود یک داروی ضد افسردگی است و برای افرادی که دچار اختلال دو قطبی و افسردگی هستند تجویز می‌گردد. این دارو در دسته مهارکننده‌های باز جذب سروتونین یعنی SSRI قرار می‌گیرد. مصرف این دارو موجب افزایش سطح سروتونین در مغز می‌شود که نتیجه آن کاهش علائم افسردگی است. از فواید مصرف فلوکستین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبود خلق وخو
- کاهش اضطراب
- کمک به نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)
- جلوگیری از وحشت‌زدگی یا پانیک
- کاهش وسواس فکری
- جلوگیری از پرخوری عصبی
تداخل مصرف ترامادول با فلوکستین
برای اینکه تأثیر مصرف همزمان ترامادول و فلوکستین را بهتر درک کنیم نیاز است که چگونگی مکانیزم این دو دارو را در بدن بشناسیم.
ایجاد تشنج شدید
یکی از عوارض مصرف ترامادول تشنج است. به ویژه افرادی که دوز بالایی از آن را مصرف می‌کنند. فلوکستین نیز یک داروی مهارکننده سروتونین است و با کاهش آستانه تشنج باعث افزایش ریسک تشنج می‌شود؛ بنابراین بیمارانی که ترامادول و فلوکستین را به صورت همزمان مصرف می‌کنند در معرض تشنج‌های شدید قرار می‌گیرند.
در گزارشی که کمیته ایمنی داروها (CSM) در انگلستان به سازمان غذا و داروی آمریکا گزارش کرده از 124 مورد تشنج با ترامادول، 20 مورد مربوط به مصرف همزمان داروهایی نظیر فلوکستین است. با توجه به این مسئله حتی اگر شخصی در دوره ترک ترامادول باشد بعد از 5 هفته می‌تواند از فلوکستین استفاده کند.
خطر سندرم سروتونین
یکی دیگر از علائم مصرف همزمان ترامادول و فلوکستین سندرم سروتونین است. طبق تحقیقاتی که کمیته عوارض جانبی استرالیا انجام داده، از 20 مورد گزارش سندرم سروتونین با ترامادول، 16 مورد در افرادی بود که همزمان از داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین استفاده می‌کردند. طبق این گزارش می‌توان اینگونه استنباط کرد که مصرف همزمان ترامادول و داروهای سروتونرژیک خطر ابتلا به سندرم سروتونین را افزایش می‌دهند.
کاهش اثربخشی ترامادول
از آن جا که برخی از داروهای ضد درد اپیوئیدی مانند ترامادول به شکل پیش دارو هستند توسط ایزوآنزیم (Cyp2D6) به متابولیت فعال خود تبدیل می‌شوند؛ بنابراین مصرف همزمان ترامادول با داروهای مهارکننده این آنزیم مانند فلوکستین می‌تواند موجب کاهش اثربخشی ترامادول شود. از این رو ممکن است افرادی که از ترامادول نه به عنوان یک مسکن موقتی و تحت نظر پزشک بلکه به عنوان یک ماده مخدر استفاده می‌کنند، با افزایش دوز مصرف ترامادول مواجه شوند.
عوارض مصرف ترامادول با فلوکستین
مصرف همزمان ترامادول با فلوکستین خطرات بسیار جدی را به همراه دارد. حتی اگر مصرف فلوکستین را قطع کنید و کمتر از 5 هفته بعد مصرف ترامادول را آغاز کنید همچنان در معرض خطرات تداخل این دو با هم هستید. بنابراین بهتر است که پیش از شروع مصرف فلوکستین حتما در ابتدا با داروهای ترک ترامادول این مخدر را ترک کنید.
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم یکی از عوارض جدی مصرف همزمان ترامادول با فلوکستین بروز عارضه‌ای نادر ولی بسیار وخیم به نام سندروم سروتونین است. این سندروم موجب اغتشاش شعور، عدم تمرکز، حواس‌پرتی، بالارفتن ضربان قلب، ناهماهنگی عضلات، گشاد شدن مردمک، افزایش تعریق، اسهال، استفراغ، تب، هیجان غیر قابل کنترل در گفتار یا کردار و لرزش می‌گردد.
حال به این طیف وسیع از عوارضی که گفتیم تشنج را نیز اضافه کنید. مصرف همزمان ترامادول و فلوکستین می‌تواند به حملات تشنجی نیز منجر شود. حتی اگر شخص فقط چند علائم از مواردی را که نام بردیم داشته باشد زندگی او به طور کل مختل می‌شود.
تداخلات دارویی ترامادول
در این بخش داروهایی را معرفی می‌کنیم که مصرف همزمان آن‌ها با ترامادول می‌تواند تداخل ایجاد کند.
داروهای ضد افسردگی
بوپروپیون یک داروی ضدافسردگی است و به دلیل کاهش آستانه تشنج مانند ترامادول موجب تشنج می‌گردد. بنابراین مصرف همزمان آن با ترامادول به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود و بهتر است که در ابتدا ترک اعتیاد به ترامادول صورت گیرد و سپس مصرف این دارو آغاز شود.
قرص‌های ضدافسردگی SSRI مانند سرترالین، پاروکستین، ونلافاکسین و سیتالوپرام که عملکری مشابه فلوکستین دارند و با افزایش سروتونین موجب سندرم سروتونین می‌شوند نیز نباید همزمان با ترامادول مورد مصرف قرار گیرند.
داروهای خواب
قرص‌های خواب مانند آلپرازولام، کلونازپام، لورازپام، دیازپام و اوگزازپام سطح تنفس را پایین می‌آورند و مصرف همزمان آن‌ها با ترامادول ممکن است موجب ایست تنفسی گردد. ترامادول به دلیل عملکرد آرام‌بخش خود سطح تنفس را پایین می‌آورد و نباید با قرص‌های خواب که عملکردی مشابه دارند مصرف شود.
داروهای ضد درد
داروهایی مانند نالتروکسون که مکانیزم آن‌ها ضد درد است نباید همزمان با ترامادول استفاده شوند. این دارو یکی از داروهای اصلی دوران ترک است و برای کاهش دردهای این دوره تجویز می‌گردد. کدئین و مورفین و کلیه داروهای اپیوئیدی نیز به دلیل کاهش سطح تنفس نباید همزمان با ترامادول مصرف شوند.
داروهای ضد قارچ
داروهایی نظیر ایتراکونازول که ضد قارچ آزول است و برای عفونت‌های ناشی از قارچ در قسمت‌های مختلف بدن از جمله ریه، دهان، گلو، پوست و… به کار می‌رود ممکن است با ترامادول تداخل داشته باشد.
داروهای تشنج
داروهایی که ضد تشنج هستند مانند کاربامازپین از دیگر تداخلات دارویی با ترامادول به حساب می‌آیند.
آنتی‌بیوتیک‌ها
استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولید نظیر اریترومایسین، آزیترومایسین و کلاریترومایسین با افزایش آریتمی‌های قلبی همراه است که در صورت استفاده همزمان با ترامادول این مشکل بیشتر می‌شود.
سخن پایانی
ترامادول یک مسکن بسیار قوی برای دردهای شدید است و نباید به صورت خودسرانه مورد مصرف قرار گیرد. اما افرادی هستند که ترامادول را به عنوان یک ماده مخدر مورد استفاده قرار می‌دهند و نمی‌توانند وابستگی خود را به این دارو قطع کنند. این دارو با داروهای ضدافسردگی و داروهای خواب‌آور در تداخل است و نباید به صورت همزمان با آن‌ها مصرف شود.
فلوکستین یکی از داروهایی است که مصرف همزمان آن با ترامادول بسیار خطرناک است. ما در این مطلب به تداخل مصرف ترامادول با فلوکستین پرداختیم و از عوارض و خطرات این تداخل صحبت کردیم. برای آشنایی با تداخلات دارویی ترامادول این مطلب را از ابتدا بخوانید.
سوالات متداول
چه مدت زمان پس از مصرف ترامادول نباید فلوکستین مصرف کرد؟
حداقل تا 5 هفته بعد از قطع مصرف هرکدام نباید از دیگری استفاده شود.
آیا مصرف همزمان مقدار کمی ترامادول و فلوکستین بی خطر است؟
خیر، به طور کلی مصرف همزمان این دو دارو حتی با دوز کم توصیه نمی‌شود.
آیا فلوکستین به افرادی که در دوره ترک ترامادول هستند کمک می‌کند؟
بله، مصرف فلوکستین با افزایش سروتونین بدن به تنظیم خلق و خوی فرد کمک بسیاری می‌کند.
